„Лекарите не знаеја како се излечила“: Овој манастир го посетуваат сите, а младата игуманија има важна порака

Во близина на Свилајнец е областа Ресавска Света Гора, која се состои од четири манастири кои покрај духовниот мир се и туристичка атракција. Еден од нив е манастирот Златнац, чие име крие интересни приказни.

Манастирот е посветен на светите Козма и Дамјан, а се верува дека е дарба на деспотот Стефан Лазаревиќ. Како што ни раскажува нејзината игуманија Јустина, девојка од само 27 години, овој манастир има долга и бурна историја, бидејќи неколку пати била срамнета со земја. Токму на тие урнатини е пронајдена скица од оригиналната црква, која била инспирација за денешниот изглед.

– Првата игуманија, мајката Јефимија, кога дошла овде да ги види урнатините, ја нашла таа скица и на неа пишувало дека црквата е изградена во 1427 година, а била нацртана како што изгледала првобитно, па според тоа се водела при реновирањето. Со помош на Бога и епископот Златоуст таа го направи тоа. Во тоа време тој бил машки манастир и се занимавал со препишување. Овој крај се нарекува Ресавска Света Гора, иако низ него не тече Ресава, туку Морава, а тоа е токму поради ресавската препишувачка школа, бидејќи тогаш немало печатници, туку монасите редовно и макотрпно ги препиша сите книги – ни раскажува нашата мајка.

За некога година ќе слави 600 години златенечкото монаштво, а со оглед на тоа што е посветено на Светите лекари, се поставува прашањето – од каде точно името „Златенец“.

– Има неколку приказни за тоа како го добило името. Некаде прочитав дека над манастирот имало едно село наречено така, па и манастирот се викал Златнац, а има и легенди дека во времето на Стефан Лазаревиќ дошол еден од господарите таму, дека детето му било болно и кога тој бил исцелен што извикувал „Златен манастир“, и оттогаш е Златнац. А бидејќи имало повеќе обновувања, се верува дека манастирите во околината ги обновиле Златко, Миљко, Радош и Томиќ, па затоа и го добиле името – ни објаснува игуманијата.

Манастирот бил реновиран четири пати, најмногу во 20 век. Црквата била уништена во 1811 година и тогаш, според нашиот соговорник, се опуштосил. Сè уште имаше посетители, но немаше монаси. Дури во 1923 година започнале реновирањето, а Златнац полека го добива изгледот што го има и денес.

Живописот и иконостасот се направени во периодот од 1980 до 1984 година, бидејќи мајката Јефимија Јовиќ дошла тука да ги изгради темелите и малата црква која не била целосно изградена. Трансформацијата се случува во времето на епископот Златоуст, а многу манастири за време на комунизмот биле напуштени, додека други биле машки. За да го оживее женското монаштво донесе многу монахињи од други епархии – додава мајка Јустина.

Денес тука доаѓаат многу посетители од цела Србија. Сепак, нашиот соговорник вели дека е забележливо отуѓеноста на луѓето од верата и објаснува дека сето она што им недостига на луѓето е најмногу производ на тоа што им недостига духовна радост.

– Има широк спектар на луѓе кои доаѓаат. Од најмлади до највозрасни, но многу од нив доаѓаат како туристи и таму се гледа отуѓеноста на луѓето од религијата. Манастирот не е само ѕид за сликање, тој е молитвено место каде што луѓето доаѓаат на литургија. Разбирам дека луѓето не доаѓаат често во манастирот, па доаѓаат со намера да го видат местото, да се фотографираат.

Секако, секој манастир е одвоен од денешниот свет и мислам дека тоа е првото нешто што ги привлекува луѓето, бидејќи не е урбана средина. Ова покажува дека им недостига контакт со природата. Овде можат да го најдат сето тоа, само ако сакаат, пред се на литургија. Литургијата е предвкус на рајот и можеме да донесеме радост во нашите срца само ако редовно доаѓаме во црква. Сè што му недостига на човекот, му недостасува затоа што му недостига духовна радост – објаснува младата игуманија.

Сепак, тврди таа, имало и посетители кои се вратиле во манастирот токму поради духовниот аспект. Молитвите на многу луѓе се исполнија, а тие во неверување дојдоа да им се заблагодарат на Светите лекари и на Бога.

– Имаше многу луѓе кои дојдоа да се заблагодарат за излекувањето, но грешката е што немаме никакви записи. Во последните две години многу од нив дојдоа да им се заблагодарат на Светите лекари, оние кои беа без деца добија деца, оние кои боледуваа од рак или некои други болести беа излекувани.

Неодамна имавме девојче со енцефалитис и го добивме нејзиното име за да се молиме. Таа била излекувана на тој начин што лекарите буквално во отпусниот лист напишале дека не знаат како. Самата моќ на верата на тие луѓе го прави тоа. Ние сме само слуги кои се молиме кога некој ќе не праша. Ќе ги има се повеќе бидејќи народот има крик за вера и чуда – ни вели Јустина.

Игуменијата објаснува дека молитвата е составен дел од нивното секојдневие во овој манастир, но дека во текот на денот се исполнети со разни обврски, па затоа е многу важно добро да се организираат.

Во Златенец се одгледуваат овци, кози, пчели, но и разновиден зеленчук и овошје. Првото нешто што сите го забележуваат се кучињата чувари кои ги штитат од чакали, а претставуваат дел од семејството.